Vakai’i mo eni: Ko e Ongoongo Lelei – Fēfē ha’o hao mei Heli. Talī Fēfē ha’o ‘ilo ‘oku mo’oni ‘a e Tohi Tapū? Talī Te ke ma’u moe ngaahi tali lahi ange mei he ngaahi feitu’u kehekehe pē heni

Kapau ‘oku ke ‘ilo’i te ke ‘alu ki Heli, pe ‘o kapau ‘oku ke faka’ikai’i ‘oku ‘iai ha Hevani pe Heli, ‘oku mau na’ina’i atu ke ke fakakaukau’i fakamātoato ange ‘a e ngaahi me’a ni. ‘Oku mau tui ta’etoeveiveiua ko Heli ko e feitu’u mo’oni. Vakai ki he ‘uhingā, pea mo ke ‘ilo’i ‘a e ‘uhinga taupotu taha te ke fiema’u ai ke ke fakamama’o mei aī. ‘Oku mau ‘ilo’i ko e tōpiki eni ‘oku ‘ikai fa’a fie fanongoa, ka ko e ‘isiū eni ia ‘oku fu’u mātu’aki mahu’inga ‘aupito ke tuku noa’i.

Tokanga, neongo ‘a e tali “’io” pe “’Oku ou tui ki ai” ‘a e tokolahi he taimi ‘oku ‘eke atu ai pe “Te ke ‘alu nai ki Hevani?”, ko e toko lahī ‘oku nau si’i ma’uhala ki he feitu’u te nau iku ki ai. ‘Oku tokolahi ‘a e fa’ahinga ‘oku nau tui te nau ‘alu ki Hēvani koe’uhi ko e taha ‘oe ngaahi ‘uhinga hala ko ‘enī.

“Ko e tokotaha lelei au” (60%)

‘I he taimi ‘oku ke pehē ai ko e tokotaha lelei koē, manatu ‘oku ke fakatauhoa koe ‘i he sikeili ‘oe tangatā, ‘ikai ‘oe ‘Otuā. Kapau te ke fakahoa ko e ki a Hitilā pe ko Sālesi Meisoni, ‘io te ke hā ngali “lelei”. Fēfē leva kapau te ke fakahoa koe kia Tāupo’ou Telisa (Mother Teresa)? Ko e toko lahi tahā te nau ‘i he vaha’a ko ‘enī.

‘Oku fakahā mai ‘e he Tohi Tapū ‘oku ‘ikai ha taha ‘e lelei (Loma 3:10). ‘Ikai ko koe. ‘ikai ko au. ‘Ikai ko Tāupo’ou Telisa. ‘Ikai ko ha sangato Katolika. ‘Ikai ko ha palōfita na’e fekau’i mai ‘e he ‘Otuā ki māmani ‘i he ngaahi senituli ki mu’ā. Ko e ‘Otuā pe taha ‘oku lelei. (Luke 18:18-20)

‘Oku ke ‘ilo’i koā ‘oku ‘ikai malava ‘e he ‘Otua lelei, mā’oni’oni, haohaoa, mo mo’onī ke fetapa mo ha taha ‘oku ‘iai ha’ane ki’i fehālāki pē taha? Pea ‘i he’ene pehē, ‘oku ‘iai leva ‘a e palopalema: ‘E anga fēfē leva ha’atau feohi mo e ‘Otua Mā’oni’onī?

“’Oku te’eki ai ke u fakalotomamahi’i ha taha” (2% response)

‘Oku ke fakapapau’i ‘oku te’eki ai te ke fakamamahi’i ha taha? Kuo ke fakakaukau nai ki ho’o ngaahi lea ki he kakai kehē? ‘Oku fakatokanga mai ‘e Sīsū ‘ia Matiu 5:21-22 ke ‘ilonga ‘a ia te ne ‘ita ki hono kāinga, ‘e tu’u ia he tu’unga fakatu’utaamaki he fakamaau’anga. Fēfē ha ni’ihi kuo nau mamahi ‘iate koe koe’uhī koe ngaahi ngāue na’e ‘ikai te ke fai?

“Na’a ku feinga ke tauhi ‘a e Fekau ‘e 10” (5%)

‘Uluaki fakakaukau ange ki heni pea ke toki fai ha tali:

Koehā e ‘amanaki ‘a e ‘Otuā meiate au?

Te ke lava ‘o lea ‘aki e loto mo’oni ‘oku te’eki ai te ke loi—ha ki’i loi hinehina pē nai? ‘Ikai kaiha’a—ha ki’i kilipa pepa pē ā? Neongo kapau ‘oku te’eki ai te ke tono, ka ‘oku ke ‘ilo’i koā ‘oku folofola mai ‘a Sīsū kapau te ke fakakaukau ‘uli ki ha taha ‘oku tatau pē ia mo e tonō ki he ‘Otuā?

Kapau kuo ke maumau’i ha ki’i lao pē taha tu’o taha, kuo ke hoko leva koe tokotaha maumau lao. Kapau te ke fakafanongo, ‘e fakahā atu ‘e ho konisēnisī kuo ke maumau lao.

Vakai’i: ‘Oku ou lelei fe’unga nai ki hēvani?

“’Oku ou ma’u lotu” (8%)

Koe me’a lelei e ma’u lotū. (Vakai’i » Ko e hā e ‘uhinga ‘oku fiema’u ai ke ma’u lotu ‘a e Kalisitiane? mo e » Fēfē ha’aku ‘ilo’i ha siasi lelei?) Kapau ‘oku ke fakakaukau ko ho’o ma’u lotu pē ‘i ha siasi lelei pea fe’unga leva ke ke ‘alu ki hēvani, pea ke vakai ange kia Loma 3:27 mo ‘Efesō 2:8. ‘Oku mahino mai mei he ongo veesi ni ‘oku ‘ikai ha ngaaue ‘i māmani (‘o hangē koe ma’u lotu ke tupunga ai e tōkaima’ananga mai ‘a e ‘Otua) ‘e hoko ke faka-tonuhia’i ai kitaua ‘i hono finangalo ‘ofā.

Na’e ‘iai ha ngaahi lea mālohi ‘a Sīsū ki he kau Fālesi ‘oe ‘aho ko iā. Na’a nau feinga ke ‘Ofa ange ‘a e ‘Otuā tupunga ‘i he’enau ngaahi ngaaue fakalotū. Ka na’e ui ‘e Sīsū kinautolu ko e “hako’i ngata fekai”. Vakai’i mo Matiu 9:11, 12:39, 16:1-4; Luke 7:39, 18:11.

“’Oku ou tui ki he ‘Otua” (10%)

Mahalo pē ‘oku ke fakakaukau ko e tui ki he ‘Otua ‘oku fe’unga ‘ā noa ia ke ke ‘alu ai ki hēvani. Kā ke fakakaukau ki heni: ‘Oku tui ‘a Sētane mo ‘ene kau ‘āngelō ‘oku ‘iai ‘a e ‘Otua, me’a nī ‘oku ‘uhinga eni te nau ‘i hēvani? (Sēmisi 2:19) vakai’i mo Loma 1:20.

“Kuo ‘osi fai hoku lelei tahā” (15%)

Mahalo pē kuo ke fai ho lelei tahā. Kuo ‘iai ha’o ngaahi fehālāki, pea kapau ‘e fuatautau ‘e he ‘Otua ho’o fai leleī ki ho’o fai kovī, ‘o ke ‘amanaki ki ha ola lelei. Te tau toe fehangahangai pē moe palopalema ‘oe angahala tu’o tahā, kuo ke maumau’i ‘a e lao ‘a e ‘Otuā pea ke hoko ai ko ha taha maumau lao. ‘Oku ‘afio mai ‘a e ‘Otuā ki he’etau mā’oni’onī ‘oku hangē pē ha “holoholo’angā”. ‘I he taimi koia ‘oku tau fakakaukau atu ai ki he tu’unga mā’oni’oni ‘a e ‘Otuā, ‘oku ‘ikai ha tau me’ime’i ofiofi ‘e taha ki ai! (vakai’i » ‘Oku fēfē ‘a e lelei ‘oku fe’unga?)

Kuo maumau’i ‘e he tokotaha kotoa ‘a e ngaahi lao ‘a e ‘Otuā pea halaia he ‘ao ‘oe ‘Otua mā’oni’onī.

Hangē pē ko e fakamāu ‘i māmanī he papau ke ne fusi a’u ‘a e totonū mo tautea’i ‘a e kau faikovī, ‘oku pehē tofu pē ‘a e ‘Otua kānokato he totonū, mā’oni’oni mo e angatonū, kuo pau leva ke ne tautea’i ‘a e angahalā.

Koehā leva ‘a e talī?

‘I he hili ‘a e mo’ui ni, kuo pau leva ke tau tu’u he ‘ao ‘oe ‘Otuā he ‘aho fakamāū pea ke ‘oatu ‘a e tali ki he’etau ngaahi tō’onga hono kotoa. Neongo pe koehā ‘a e lelei taha ne tau feinga ki aī, ko ‘etau lelei tahā ‘oku hangē pē ha konga holoholo’angā ‘i he ‘ao ‘oe ‘Otuā, ‘o kapau ‘oku te’eki fakama’a ‘etau ngaahi angahalā.

Ko e ‘Otuā, ‘oku mā’oni’oni mo faitotonu, pea kuopau ke ne tautea’i ‘a e angahalā, ‘oku ‘ofa lahi foki mo mēsi pea ‘oku ‘ikai ke loto ke ne tautea’i kitautolu.

Ke solova ‘a e palopalema ni, na’e fekau’i mai ai ‘e he ‘Otuā hono ‘alo ko Sīsū Kalaisī ke ne hifo mai, ‘Otua kakato pea tangata kakato, ke totongi hotau mo’ua angahalā.

Ako lahi ange fekau’
aki mo Sīsū Kalaisi!

Ko e founga pē ke tau ‘alu ai ki Hēvanī ke tuku ‘etau falalā kia Sīsū Kalaisi. Koehā ‘oku mahu’inga pehē ai ‘a Sīsū? Ko ia tokotaha pē kuo mo’ui ta’e angahala ‘i mamani. ‘Otua kakato pea tangata kakato, na’e ‘ahi’ahi’i ia tatau tofu pē mo kitautolu kā na’e ‘ikai fai angahala.

He ‘ikai lava ‘e ha taha fai angahala ke fakahaofi koe mei he fakamāu ‘a e ‘Otuā, ke ne to’o ho tauteā kiate ia. Ko Sīsū tokotaha pē ‘oku malava ke ne fai enī.

‘I he ‘iate kitautolu ‘a e tautea matē, he ta’u ‘e 2,000 kuo hilī, ne hoko mai e ‘Otuā ‘o kakano, ‘o ne hū mai ki hotau loki fakamāu’angā, ‘o totongi hotau mo’ua angahalā. Hangē tofu pē ha fakamāu ‘ofa ke tukuatu ‘ene mo’uī ka e hao e halaiā, na’e to’o ‘e Sīsū ‘a e ngaahi angahala ‘a māmanī – mate ‘a e faitotonū ma’ae ta’e faitotonū.

Ko e ME’A’OFA ko ‘enī ‘oku mātu’aki TA’ETOTONGI. Tatau tofu pē mo ha toe me’a’ofa mo’oni, ‘oku ‘ikai ke ngaaue’i pe tāu ke ma’u.

Ko e me’a’ofa ‘oe mo’ui ta’engatā ‘oku ma’u ia ‘i he’ete tuī.

‘I he mahino he ’ikai ke tau lava ‘o fakahaofi ki tautolū, pea ‘oku tāu ke fakamāu’i ‘etau angahalā ‘e he ‘Otuā, ‘oku tau ha’u ai kiate ia ‘i he tui. ‘I he loto talangofua mo’oni ki he ‘Otuā, ‘i he falala kakato kiate ia, ‘o ‘oatu ‘etau tuī mo ‘etau falalā ki a Sīsū Kalaisi pē taha ke fakamolemole’i ‘etau ngaahi angahalā mo ma’u ‘a e mo’ui ta’engatā.

“He ko e kelesi pe kuo mou mo’ui mei ai, ko e me’a ‘i ho’omou tui; ‘io, na’e ‘ikai meiate kimoutolu ia, ka ko e foaki mei he ‘Otua: na’e ‘ikai tupu mei ha ngaahi ngaue, koe’uhi ke ‘oua na’a ai ha taha ‘e fa’a polepole.”

‘E lava pē ke ke ma’u ‘a e me’a’ofa ko e mo’ui ta’engatā he taimi ni.